Reserves en voorzieningen

Inleiding

Het beleid voor de reserves en voorzieningen is vastgelegd in de nota reserves en voorzieningen. Deze nota is door uw raad vastgesteld op 21 december 2023. In deze paragraaf zijn de belangrijkste beleidsuitgangspunten opgenomen. Daarnaast is, indien van toepassing, een toelichting op de mutaties van de reserves en voorzieningen opgenomen.

Tot slot zijn de claims op de reserves opgenomen op basis van eerdere besluitvorming en voorliggende Programmabegroting 2026.

Beleidsuitgangspunten reserves

De belangrijkste beleidsuitgangspunten met betrekking tot de reserves zijn:

• Terughoudendheid bij het instellen van (nieuwe) bestemmingsreserves. Een uitgebreid scala aan bestemmingsreserves (vooral met een spaarfunctie) belemmert de integrale afweging van prioriteiten en komt de transparantie van de gemeentelijke financiën niet ten goede.
• Het beschikkingsrecht van het eigen vermogen ligt bij de gemeenteraad.
• Gezien de eigenheid van gemeenten ten opzichte van bedrijven is het mogelijk om toevoegingen en onttrekkingen aan reserves bij de begroting op te nemen.
• De algemene reserve vormt een belangrijk onderdeel van het weerstandsvermogen van de gemeente. Voor het bepalen van de minimale buffer voor het afdekken van toekomstige risico’s wordt de beschikbare weerstandscapaciteit afgezet tegen de norm van het weerstandsvermogen (zie paragraaf weerstandsvermogen & risicobeheersing)

Algemene reserve

Uit de algemene reserve wordt jaarlijks € 2,8 miljoen onttrokken ten gunste van het begrotingssaldo. Deze inzet wordt jaarlijks opnieuw beoordeeld bij het opstellen van de Kadernota.

De algemene reserve heeft verder de volgende geraamde onttrekkingen in 2026:

• € 220.000 overgehevelde subsidie voor de SGB vanuit de jaarrekening 2024.
• € 395.000 voor het uitbaggeren van de Vesten, hiervan wordt de helft uitgevoerd in 2025 en de andere helft in 2026.
• € 129.000 voor degeneratievergoedingen glasvezelproject, ten behoeve van onderhoudsvoorziening wegen (zie resultaatbestemming jaarrekening 2022)
• € 380.000 ter dekking afschrijvingslasten Veerdam Wolphaartsdijk.
• € 750.000 ter dekking van toekomstige afschrijvingslasten kwaliteitsagenda binnenstad.
• € 50.000 voor de subsidiëring compensatie energielasten.

De algemene reserve heeft de volgende geraamde onttrekkingen in 2027:

• € 50.000 voor de subsidiëring compensatie energielasten.
• € 1.080.000 voor toekomstige afschrijvingslasten Havengebied recreatiezone Wolphaartsdijk.
• € 325.000 voor toekomstige afschrijvingslasten vergroening binnenstad boombakken.
• € 622.000 voor toekomstige afschrijvingslasten vergroening binnenstad en stadskantoor

Reserve afschrijvingen investeringen

De reserve afschrijvingen investeringen nut heeft de volgende dotaties in 2026:

• € 1.807.000 wordt toegevoegd aan de reserve maatschappelijk nut ter dekking van de toekomstige afschrijvingen van de bovenwijkse voorzieningen bedrijvenpark Deltaweg (komt uit de reserve bouwgrondexploitatie)
• € 1.128.000 voor investering Urban sportvoorziening (komt uit de reserve bovenwijkse voorzieningen)
• € 380.000 voor investering Veerdam Wolphaartsdijk.
• € 750.000 voor investering kwaliteitsagenda binnenstad.

De reserve afschrijvingen investeringen heeft de volgende dotaties in 2026:

• € 2.982.000 voor afschrijving van investering Ringbaan en Marconi.
• € 1.080.000 voor investering Havengebied recreatiezone Wolphaartsdijk.
• € 325.000 voor investering Vergroening binnenstad boombakken.
• € 622.000 voor investering Vergroening binnenstad en stadskantoor.

De reserve afschrijvingen investeringen heeft de volgende dotaties in 2028:

• € 9.600.000 voor investeringen in Verduurzaming vastgoed.

De onttrekkingen van de reserve afschrijvingen investeringen zijn gebaseerd op de werkelijke afschrijvingslasten van de betreffende investeringen.

Reserve bovenwijkse voorzieningen

De reserve afschrijvingen investeringen nut heeft de volgende onttrekkingen in 2026:

• € 1.128.000 voor investering Urban sportvoorziening.

Reserve majeure projecten

De onttrekking van € 2.362.000 in 2026 is voor dekking investering Ringbaan en Marconi.

Reserve bouwgrondexploitatie

De reserve bouwgrondexploitatie heeft de volgende onttrekkingen in 2026:

• € 1.807.000 wordt onttrokken ter dekking van de toekomstige afschrijvingen van de bovenwijkse voorzieningen bedrijvenpark Deltaweg.

Reserve sociaal domein

In zowel 2026 als 2027 wordt het volgende onttrokken.

• € 600.000 voor inzet Stevige Lokale Teams (SLT)
• € 1.800.000 ter dekking voor de huidige inkoopcontracten jeugdhulp.

Aan de reserve sociaal domein wordt daarnaast in 2026 het volgende onttrokken:

• € 111.000 onttrokken voor uitvoering pilot basisbanen.

Reserve duurzaamheid

In 2028 wordt € 9.600.000 onttrokken ter dekking van afschrijving van de investeringen in Verduurzaming vastgoed.

Beleidsuitgangspunten voorzieningen

De belangrijkste beleidsuitgangspunten met betrekking tot de voorzieningen zijn:

• De voorzieningen worden onderverdeeld in onderhoudsvoorzieningen en overige voorzieningen. Onderhoudsvoorzieningen worden vooraf door de gemeenteraad ingesteld. Overige voorzieningen worden gevormd voor verplichtingen en risico’s die vanuit bedrijfseconomisch oogpunt noodzakelijk zijn.
• Dotaties aan de onderhoudsvoorzieningen dienen gebaseerd te zijn op een vastgesteld beheerplan.
• Uitgaven komen rechtstreeks ten laste van voorzieningen en gaan niet via de exploitatie.

Egalisatievoorziening onderhoud

De dotaties en onttrekkingen voor de onderhoudsegalisatievoorzieningen zijn gebaseerd op de vastgestelde beheerplannen. In de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen is een nadere toelichting op deze voorzieningen opgenomen.

Egalisatievoorziening voor heffingen

Dit zijn voorzieningen voor rioleringen. De voorziening rioleringen kent jaarlijks een gelijk bedrag aan dotaties en onttrekkingen. De voorziening vervanging riolering heeft een spaarfunctie zodat grotere uitgaven aan vervanging van rioleringen gedekt zijn.

Voorziening verliezen en risico's

De dotaties en onttrekkingen van de voorzieningen wethouders pensioenen en wachtgeld zijn gebaseerd op ervaringscijfers van de afgelopen jaren. Bij de jaarrekening wordt op basis van een actuariële berekening de pensioenverplichting bepaald en vindt eventuele bijstelling van de voorziening plaats.

Claims op de reserves

Claims zijn bestuurlijke voornemens, op basis van een raadsbesluit, die in de toekomst beslag kunnen leggen op een reserve. Voor de onttrekking uit de reserve om de claim te effectueren, is op basis van het budgetrecht altijd een raadsbesluit nodig. Op het moment dat de raad de onttrekking autoriseert is er geen sprake meer van een claim maar van een begrote mutatie.

Doordat jaarlijks € 2,8 miljoen uit de algemene reserve wordt gehaald ten gunste van de exploitatie, is de beschikbare ruimte om claims te leggen verkleind. De provincie Zeeland heeft namelijk voorwaarden verbonden aan het inzetten van middelen uit de algemene reserve. Hiermee is rekening gehouden bij het bepalen van de claims. De claims op de reserves hebben invloed op de weerstandscapaciteit. Zie hiervoor verder de paragraaf 'Weerstandsvermogen en risicobeheersing'.

De claims zijn als volgt te specificeren:

De claims worden zijn voornamelijk ingesteld ten behoeve van toekomstige begrotingswijzigingen voor dekking van afschrijvingen op investeringen.