Samenvatting financiële positie

Het begrotingssaldo van de gemeente Goes laat voor 2026 een positief resultaat zien van € 8,7 miljoen. Dit positieve beeld wordt deels veroorzaakt door incidentele dividenduitkeringen. In de daaropvolgende jaren loopt dit saldo stapsgewijs terug naar € 2,4 miljoen in 2029, vooral door lagere bijdragen vanuit het gemeentefonds in latere jaren.

In de begroting is rekening gehouden met een aantal ontwikkelingen die de financiële positie beïnvloeden:

• Ombuigingen zijn noodzakelijk om structureel tot een sluitende begroting te komen. Hierbij bestaat het risico dat de beoogde opbrengsten of besparingen niet volledig gerealiseerd worden. In deze Programmabegroting zijn ombuigingen opgenomen van € 5,3 miljoen in 2026 oplopend naar € 8,3 miljoen in 2029. Dit geldt daarnaast ook voor taakstellingen die door het Rijk bij de gemeenten worden neergelegd op het gebied van de jeugdzorg.
• In verband met ontmanteling van de kerncentrale vervalt vanaf 2033 de dividenduitkering. Dit betekent dat een structurele inkomstenbron wegvalt die in de begroting is opgenomen voor € 3,1 miljoen.
• Jaarlijks wordt € 2,8 miljoen uit de algemene reserve ingezet ten gunste van het begrotingssaldo. Dit is geen structurele oplossing en beperkt de toekomstige weerstandspositie.
• De lagere dotatie aan voorzieningen van € 0,9 miljoen die de afgelopen jaren ruimte bood in de begroting, vervalt met ingang van 2030.

Deze ontwikkelingen maken duidelijk dat het huidige positieve saldo grotendeels van incidentele aard is en dat er op de langere termijn sprake is van een aanzienlijk spanningsveld in de begroting. Om de financiële positie van de gemeente Goes toekomstbestendig te houden, is het noodzakelijk om de financiële positie goed te monitoren en tijdig bij te sturen als daar noodzaak voor is.

In onderstaande tabel is een samenvatting van het financiële meerjarenperspectief opgenomen:

Onder A is het saldo opgenomen vanuit de Kadernota 2026. De raad heeft op 3 juli 2025 besloten om de geamendeerde Kadernota 2026 als uitgangspunt te nemen voor de begroting 2026. Dit uitgangspunt is onder A verwerkt.

Onderdeel van de geamendeerde Kadernota 2026 is een pakket aan ombuigingen voor € 1,3 miljoen in 2026 oplopend naar € 5,6 miljoen in 2029. Het pakket is noodzakelijk voor het behoud van een gezonde financiële positie.

Na de behandeling van de Kadernota 2026 zijn enkele begrotingswijzigingen in routing gebracht die financieel doorwerken naar 2026 en verder. Deze zijn onder B opgenomen.

In de bestuursrapportage 2025 zitten een aantal financiële mutaties die nog geen onderdeel uitmaakten van de Kadernota 2026 en een financieel effect hebben op 2026 en verder. Dit betreffen allen mutaties op het bestaande beleid. Deze zijn onder C gepresenteerd.

De nieuwe financiële mutaties zijn onder D opgenomen. De grootste mutatie is het positief financiële effect vanuit de meicirculaire 2025. Deze zorgt ervoor dat het begrotingssaldo ook in latere jaren positief is.

We hebben een sluitende begroting 2026. Zoals blijkt uit het overzicht van incidentele baten en lasten is het jaar 2026 ook structureel en reëel in evenwicht. In latere jaren is sprake van een lager begrotingssaldo. Dit is vooral het gevolg van lagere rijksbijdragen in het gemeentefonds. Door het huidige opgenomen pakket aan ombuigingen is er wel sprake van een positief begrotingssaldo.

De inhoud van de voorgestelde ombuigingen in de Kadernota en de Programmabegroting staan vast. De opgenomen bedragen per beleidsterrein zijn uitgewerkt in de paragraaf ombuigingen. In deze paragraaf wordt financieel inzicht gegeven over de totale ombuigingen en de invulling hiervan.

In de volgende paragrafen worden de verschillende onderdelen verder toegelicht.