Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit de volgende posten:
Foutenherstel
Bij het opmaken van de jaarrekening 2024 is een fout geconstateerd met betrekking tot samenstelling en grootte van het vermogen 2023 en eerder waardoor de jaarrekening 2023 tekortschoot in het geven van inzicht. Ter verbetering van het inzicht in de cijfers 2024 is deze fout verwerkt in het beginvermogen per 1 januari 2024 en niet in het resultaat 2024.
De fout betreft een te hoog opgenomen verplichting inzake de ‘Arbeidsmarktregio Zeeland’ per 31 december 2023 van € 3.310.000. Dit bedrag had betrekking op gereserveerde middelen voor de uitvoering van de taken voor de Arbeidsmarktregio, waarvoor gemeente Goes als centrumgemeente fungeert. Conform de geldende verslaggevingsregels is er voor dit bedrag geen sprake van een feitelijke verplichting. Op grond hiervan waren de overlopende passiva € 3.310.000 te hoog verantwoord en de algemene reserve voor hetzelfde bedrag te laag verantwoord. Omdat de middelen wel bestemd zijn voor de uitvoering van de Arbeidsmarktregio Zeeland, hadden deze (met goedkeuring van de gemeenteraad) opgenomen moeten worden in een bestemmingsreserve. Bij de resultaatbestemming over boekjaar 2024 wordt voorgesteld de gereserveerde bedragen voor de Arbeidsmarktregio Zeeland per 31 december 2024 dan ook toegevoegd aan de reserve ‘Arbeidsmarktregio Zeeland’ voor een bedrag van € 3.310.000.
Het verloop van de reserves is in onderstaand overzicht per reserve weergegeven.
Onder “Bestemming resultaat” staan de toevoegingen of onttrekkingen vermeld uit hoofde van de bestemming van het resultaat van het voorgaande boekjaar. Onder de afschrijvingen staan de verminderingen vermeld in verband met afschrijvingen op activa waarvoor een specifieke bestemmingsreserve is gevormd.
Toelichting op de reserves
Algemene reserve |
|
---|---|
Functie |
Buffer- en risicofunctie als ook spaarfunctie |
Doel |
Deze reserve vormt het belangrijkste onderdeel van het weerstandsvermogen van de gemeente en is in eerste instantie bedoeld als buffer voor onvoorziene risico’s en in tweede instantie om nieuw beleid uit te financieren indien en voor zover de berekening van de weerstandscapaciteit vrije ruimte laat zien. |
Tijdsfactor |
Onbepaalde tijd |
Minimale omvang |
Bij de begroting en programmarekening wordt in de paragraaf Weerstandsvermogen & Risicobeheersing het verschil tussen de weerstandscapaciteit en het benodigd weerstandsvermogen (de minimale omvang) berekend conform de beleidslijnen in deze nota. Daarbij wordt rekening gehouden met de bestaande claims (voornemens op basis van een besluit) op deze reserve. |
Maximale omvang |
De algemene reserve kent geen maximale omvang. |
Voeding |
Incidentele resultaten of overschotten op de jaarrekening. Als de norm van het weerstandsvermogen de weerstandscapaciteit overstijgt, neemt de raad op voorstel van het college direct maatregelen om de algemene reserve aan te vullen en de weerstandscapaciteit weer op het benodigde niveau te brengen. |
Onttrekking |
Onttrekkingen worden geautoriseerd door de raad op basis van de resultaatbestemming bij de jaarrekening dan wel beleidsvoorstellen bij begroting of afzonderlijk raadsvoorstel. |
Toelichting |
De algemene reserve vormt een belangrijke reserve voor de gemeente en heeft twee functies: 1. De reserve vormt een buffer om risico’s af te dekken. Via een structureel systeem van risicomanagement worden de risico’s geïnventariseerd, gevolgd en beheerst. Voor deze risico’s wordt een norm gehanteerd voor de totale weerstandscapaciteit van 100% van het benodigde weerstandsvermogen. Voor de risico’s in de grondexploitatie en het sociaal domein is een aparte risicoreserve gevormd. 2. De reserve kent een spaarfunctie waaruit via een integrale afweging nieuw beleid kan worden gefinancierd. Bestemmingsreserves worden zoveel als mogelijk beperkt vanuit de gedachte dat een eenvoudiger inzicht in de vermogenspositie van de gemeente de financial control versterkt en de integrale beleidsafweging beter ondersteunt. Het spaargedeelte van de algemene reserve (het vrij inzetbare deel) is het verschil tussen weerstandscapaciteit en weerstandsvermogen.
|
Reserve maatschappelijk nut |
|
---|---|
Functie |
Egalisatiefunctie |
Doel |
Realiseren van jaarlijkse dekking van afschrijvingslasten van bepaalde investeringen met maatschappelijk nut. |
Tijdsfactor |
Afhankelijk van afschrijvingsperiode van te activeren investeringen met maatschappelijk nut. |
Minimale omvang |
Afhankelijk van omvang van te activeren investeringen met maatschappelijk nut. |
Maximale omvang |
Afhankelijk van omvang van te activeren investeringen met maatschappelijk nut. |
Voeding |
Incidentele overheveling vanuit andere bestemmingsreserves of vanuit de algemene reserve na afronding van de investering in het project. |
Onttrekking |
Jaarlijks wordt de afschrijvingslast van de opgenomen investeringen aan de reserve onttrokken. |
Toelichting |
Investeringen met maatschappelijk nut worden vanaf 2017 in tegenstelling tot voorheen niet meer in één keer ten laste van reserves gebracht. Deze moeten worden geactiveerd en over de verwachte levensduur worden afgeschreven. Daarbij brengt de gemeente de afschrijvingslasten ten laste van de reguliere exploitatie. Bij grote investeringen (investeringsbedrag € 100.000 of hoger) is de jaarlijkse dekking van de afschrijvingslasten ten laste van de algemene reserve of bestemmingsreserves te brengen. In dat geval wordt het totaal af te schrijven investeringsbedrag vanuit die reserve overgeheveld naar deze reserve. Daaruit kan gedurende de afschrijvingsperiode jaarlijks de dekking van de afschrijvingslasten ten gunste van de reguliere exploitatie worden gebracht. |
Reserve bovenwijkse voorzieningen |
|
---|---|
Functie |
Spaarfunctie |
Doel |
Het realiseren van sociaal-, culturele-, sport- en/of recreatieve voorzieningen. |
Tijdsfactor |
Onbepaalde tijd |
Minimale omvang |
Niet van toepassing |
Maximale omvang |
Niet van toepassing |
Voeding |
% van de verkoopprijs van uitgegeven bouwgrond bij afsluiting van een exploitatie. |
Onttrekking |
Op basis van raadsvoorstel tot het realiseren van infrastructurele, sociaal-culturele, sport- en/of recreatieve voorzieningen. |
Toelichting |
De achtergrond van deze reserve is om via bijdragen per m2 uit de bouwgrondexploitatie en vanuit storting door particuliere ontwikkelaars te sparen voor het aanleggen van nieuwe voorzieningen in toekomstige nieuwbouwwijken. De reserve wordt met 1,5% van de verkoopprijzen bouwgrond gevoed vanuit de bouwgrondexploitatie Bij particuliere exploitatieovereenkomsten wordt van dezelfde norm uitgaan. |
Reserve majeure projecten |
|
---|---|
Functie |
Spaarfunctie |
Doel |
Bekostiging van uitgaven van majeure infrastructurele projecten. |
Tijdsfactor |
Onbepaalde tijd |
Voeding |
Voeding heeft plaatsgevonden door overheveling vanuit de algemene reserve, bestemmingsreserves, de bouwgrondexploitatie en een positief rekeningsaldo. |
Onttrekking |
In het jaar na ingebruikname van het betreffende project worden de gereserveerde middelen overgeheveld naar de reserve kapitaallasten of geboekt ten gunste van de gemeentelijke exploitatie (bijv. bij een bijdrage in activa in eigendom van derden). |
Minimale omvang |
De minimale omvang is gebaseerd op de door de raad en college genomen besluiten voor de uitvoering van de hieronder genoemde projecten. |
Maximale omvang |
Niet van toepassing. |
Toelichting |
Deze reserve is op basis van een college- en raadsbesluit inzetbaar voor de dekking van majeure infrastructurele investeringen/projecten. Als gevolg van de wijzigingen BBV moet vanaf 2017 worden afgeschreven op investeringen met maatschappelijk nut. Dat betekent dat op het moment van ingebruikname van ieder project afzonderlijk de gereserveerde middelen worden overgeheveld naar de nieuwgevormde reserve kapitaallasten waaruit de jaarlijkse afschrijvingen zullen worden gedekt. |
Reserve onderhoud kleedaccommodaties buitensport |
|
---|---|
Functie |
Spaarfunctie |
Doel |
Spaarfunctie voor de realisatie en beheer van sportpark Het Schenge en het groot onderhoud van kleedaccommodaties buitensportaccommodaties. |
Tijdsfactor |
Onbepaalde tijd |
Minimale omvang |
Niet van toepassing |
Maximale omvang |
Niet van toepassing |
Voeding |
Eenmalig is bij oprichting € 625.000 vanuit de algemene reserve in deze bestemmingsreserve gestort. Ook zijn dotaties voor het masterplan Schenge gedaan. |
Onttrekking |
Uitgaven voor realisatie van het masterplan het Schenge. Het positieve saldo van het masterplan is weer toegevoegd aan deze reserve. |
Toelichting |
Deze reserve is door de raad ingesteld en komt voort uit de sportnota. De reserve is ingesteld voor groot onderhoud/ renovatie bij 25 en 40 jaar voor alle buitensport kleedaccommodaties. Bij de afronding van het Masterplan ‘Het Schenge’ is het overschot toegevoegd aan deze reserve en is besloten de reserve tot en met 2025 in stand te houden. |
Reserve bouwgrondexploitatie |
|
---|---|
Functie |
Buffer- en risicofunctie |
Doel |
Algemene buffer om de risico’s in de bouwgrondexploitatie op te kunnen vangen. |
Tijdsfactor |
Onbepaalde tijd |
Minimale omvang |
De minimale omvang wordt jaarlijks bepaald op het bedrag van de rentelasten dat niet gedekt kan worden als in de komende 4 jaar de grondexploitaties volledig stilvallen en er geen verkopen plaatsvinden. |
Maximale omvang |
De maximale omvang van de reserve is gelijk aan de minimale omvang, eventueel aangevuld met specifieke risico’s die niet voortvloeien uit het bovengenoemde conjunctuurrisico maar uit algemene wet- en regelwijzigingen. |
Voeding |
% van de verkoopprijs van nieuw uit te geven bouwgrond en overschotten op afgesloten complexen. Als uit de jaarlijkse berekening van de benodigde omvang van de risicoreserve blijkt dat de reserve een overschot bevat, wordt dit overschot overgeheveld naar de algemene reserve. |
Onttrekking |
Als uit de jaarlijkse berekening van de benodigde omvang van de risicoreserve blijkt dat de reserve onder de minimale omvang uitkomt, wordt het tekort aangevuld vanuit de algemene reserve. |
Toelichting |
De reserve dient als buffer voor de risico’s in de grondexploitatie. Bij beëindiging van een exploitatie worden de overschotten aan de reserve toegevoegd. Tijdens de looptijd blijkende verliezen worden ten laste van de reserve gebracht. Voorbeelden van specifieke algemene risico’s zijn de invoering van de vennootschapsbelasting voor gemeenten per 1 januari 2016 en de wijziging van het BBV per 1 januari 2017 als gevolg waarvan niet in exploitatie genomen gronden op de balans moeten worden opgenomen. Bij de laatste wijziging is er een overgangsperiode van 4 jaar overeengekomen. Deze specifieke risico’s maken het noodzakelijk om de reserve grondexploitatie onaangetast te laten totdat er meer duidelijkheid is over de afloop van deze risico’s. Zodra er duidelijkheid is over de omvang van de risico’s en de reserve de maximale omvang dan overschrijdt dan wordt het surplus overgeheveld naar de algemene reserve. |
Reserve sociaal domein |
|
---|---|
Functie |
Buffer- en risicofunctie |
Doel |
Algemene buffer om de risico’s in het sociaal domein op te kunnen vangen. |
Tijdsfactor |
Onbepaalde tijd |
Minimale omvang |
De minimale omvang van de reserve wordt gebaseerd op een dekkingsgraad van 7,5% van het gehele programma Sociaal Domein en de minimale hoogte is door de raad vastgesteld op factor 1. Het (risico) bedrag wordt vermenigvuldigd met de factor 1, zodat de reserve voldoende is om de risico’s 1 jaar op te vangen. |
Maximale omvang |
De maximale omvang van de reserve wordt gebaseerd op een dekkingsgraad van 7,5% van het gehele programma Sociaal Domein en de maximale hoogte is door de raad vastgesteld op factor 2,5. Het (risico) bedrag wordt vermenigvuldigd met de factor 2,5, zodat de reserve voldoende is om de risico’s 2,5 jaar op te vangen. |
Voeding |
Vanuit overschotten in de exploitatie van het sociaal domein totdat het maximum is bereikt. Als de reserve onder het minimum komt wordt deze direct aangevuld vanuit de algemene reserve. |
Onttrekking |
Indien op het totaal van de budgetten op het sociaal domein een tekort ontstaat, wordt het tekort vanuit de reserve aangevuld. |
Toelichting |
Deze reserve is gevormd om risico’s in de open-einde-regelingen in het sociaal domein op te kunnen vangen. Deze reserve werd gevoed door het overschot in de risicostelpost sociaal domein in de exploitatie. De basisafspraak is dat tekorten en overschotten op de budgetten in het sociaal domein eerst met elkaar worden vereffend en dat pas bij een resterend tekort op het totaal een beroep kan worden gedaan op de risicostelpost/reserve. Binnen het kader van deze basisafspraak wordt de wijze van risicoafdekking in het sociaal domein herijkt door een adequate reserve sociaal domein te vormen en het laten vervallen van de risicostelpost in de exploitatie. |
Reserve stimuleringsmaatregelen duurzaamheid bedrijventerrein |
|
---|---|
Functie |
Spaarfunctie |
Doel |
Uitgaven, subsidies voor maatregelen in het kader van duurzaam bouwen en duurzaam klimaatbeleid. |
Tijdsfactor |
Voor de duur van de subsidieregeling. |
Minimale omvang |
Op basis van een schatting van het verwachte gebruik van de subsidieregeling. |
Maximale omvang |
De maximale omvang is gelijk aan de minimale omvang. |
Voeding |
% van de verkoopprijs van nieuw uit te geven bedrijfsgrond bij het afsluiten van een exploitatie. |
Onttrekking |
Aanvragen op basis van de subsidieverordening. |
Toelichting |
De gemeenteraad heeft op 1 maart 2012 besloten deze reserve op te richten De reserve is bedoeld om het duurzaam bouwen op bedrijventerrein Poel II te stimuleren. De reserve wordt daarom met een % van de verkoopprijzen van bedrijfsgrond gevoed vanuit de bouwgrondexploitatie. Bedrijven kunnen aanspraak maken op een subsidie “duurzaam bouwen” 87 Reserve onderhoud kleedaccommodaties buitensport als er maatregelen op het gebied van duurzaam bouwen worden getroffen, zoals gesteld in de Subsidieverordening duurzaam bouwen op bedrijventerreinen Goes 2012. Deze reserve is in stand gebleven, bij de jaarrekening wordt in beeld gebracht welke minimale en maximale omvang nodig is om de aanvragen op basis van de subsidieregeling te kunnen waarmaken. Daarbij wordt het aantal lopende aanvragen meegenomen als ook de ervaringscijfers uit het verleden. Een eventueel surplus kan worden overgeheveld naar de algemene reserve. |
Reserve duurzaam bouwen |
|
---|---|
Functie |
Spaarfunctie |
Doel |
Uitgaven, subsidies voor maatregelen in het kader van duurzaam bouwen en duurzaam klimaatbeleid. |
Tijdsfactor |
Onbepaalde tijd |
Minimale omvang |
Op basis van een schatting van het verwachte gebruik van de subsidieregeling. |
Maximale omvang |
De maximale omvang van de reserve is gelijk aan de minimale omvang. |
Voeding |
% van de verkoopprijs van nieuw uitgegeven bouwgrond bij afsluiten van een exploitatie. |
Onttrekking |
Aanvragen op basis van de subsidieverordening. |
Toelichting |
De reserve is bedoeld om het duurzaam bouwen te stimuleren. De reserve wordt daarom met een % van verkoopprijzen van verkochte bouwgrond gevoed vanuit de bouwgrondexploitatie bij het afsluiten van complexen. Bij particuliere exploitatieovereenkomsten wordt van dezelfde norm uitgegaan, maar wordt hierbij gewerkt met een bankgarantie. De koper kan hierbij aanspraak maken op een subsidie “duurzaam bouwen” als deze voldoet aan de eisen van duurzaam bouwen. Deze reserve is in stand gebleven, bij de jaarrekening 2020 zal in beeld worden gebracht welke minimale en maximale omvang nodig is om de aanvragen op basis van de subsidieregeling te kunnen waarmaken. Daarbij wordt het aantal lopende aanvragen meegenomen als ook de ervaringscijfers uit het verleden. Een eventueel surplus kan worden overgeheveld naar de algemene reserve. |
Claims
Op basis van eerdere besluitvorming zijn de claims als volgt te specificeren, waarbij de ‘claim jaarrekening 2024’ de resterende claim op de betreffende reserve is.
Voorzieningen
De in de balans opgenomen voorzieningen bestaan uit de volgende posten:
Het verloop van de voorzieningen wordt in onderstaand overzicht weergegeven:
De voorziening grijswatersysteem is in 2023 gevormd voor de vergoeding van de ingediende claims inzake het grijswatersysteem. In 2024 hebben wij veel claims ontvangen en verwerkt. Echter inwoners kunnen de komende 4 jaar nog een claim indienen. Wij verwachten dat de voorziening ultimo 2024 voldoende is voor de claims die nog ingediend kunnen worden de komende jaren.
Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer
De onderverdeling van de in de balans opgenomen langlopende schulden is als volgt:
In onderstaand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden over het afgelopen jaar:
De totale rentelast voor het jaar 2024 met betrekking tot de vaste schulden bedraagt € 3.183.000.