Voorwoord

Voor u ligt de jaarrekening 2024 van de gemeente Goes. We leggen hiermee verantwoording af over het gevoerde beleid van het afgelopen jaar.

Financieel is het afgelopen jaar prima afgerond. Dankzij een aantal incidentele posten is de winst uitgekomen op meer dan 30 miljoen euro, waarbij we in de oorspronkelijke begroting nog uitgingen van een bedrag van ongeveer 1,7 miljoen euro.

Een bijzonder resultaat, wat gezien de toekomstige mindere jaren qua beeldvorming wat moeilijker is uit te leggen. Zoals eerder aangegeven, hebben incidentele baten een grote impact. De Zeeuwse Energie Houdstermaatschappij (ZEH) heeft een superdividend uitgekeerd aan haar aandeelhouders. De 4,1 % die de gemeente Goes deelneemt in ZEH, zorgde voor een extra inkomst van bijna 20 miljoen euro. Ook hebben we in het afgelopen jaar een bijdrage vanuit de Rijksoverheid ontvangen voor de opvang van Oekraïners. Die leverde een extra inkomstenpost van 5 miljoen euro op.

De jaarrekening geeft ook inzicht in de voortgang op onze ambities. Deze voorgang wordt stevig beïnvloed door de ontwikkelingen in de wereld om ons heen. Een nieuwe regering in Den Haag, een voortdurende oorlog in Oekraïne en een nieuwe president in de Verenigde staten. Allemaal gebeurtenissen die ook zijn beslag hebben voor een relatief kleine gemeente als Goes. Energieprijzen staan onder druk en de inflatie blijft hoog. Dit zorgt ervoor dat inwoners en bedrijven soms moeite hebben om de eindjes aan elkaar te knopen. Als gemeente Goes proberen we te helpen waar we kunnen.

Ook in de fysieke ruimte is Goes volop in ontwikkeling. Voorbereidingen voor grote ontwikkelingen in Goes zijn bezig. Op het bedrijvenpark DELTA weg zijn de eerste kavels verkocht. De voetbalvelden bij VV Kloetinge zijn vernieuwd, de verbouwing van het gebouw van Ostrea vordert. Dit ondanks een krappe arbeidsmarkt, waarbij technisch geschoold personeel nog steeds moeilijk te vinden is. Preventie en gezondheid staan centraal in het beleid van onze gemeente. We stimuleren door een integrale aanpak gezond gedrag en we creëren een gezonde leefomgeving. Een prioriteit is en blijft het sociale netwerk voor kwetsbare inwoners zodat niemand buiten de boot valt. Als gemeente Goes lopen we voorop in onze dienstverlening richting inwoners en bedrijven. Digitalisering speelt hierin een centrale rol.

Ontwikkelingen waar we als gemeente trots op zijn. Trots op onze inwoners die samen onze gemeente vormen. Trots op onze werknemers. Zij houden uiteindelijk onze gemeente draaiende. Zij zorgen ervoor dat het vuilnis wordt opgehaald, dat de plantsoenen er prachtig bij liggen en dat de straten schoon zijn. Zij zorgen voor nieuwe visies en initiatieven die onze stad en dorpen nog mooier maken. En uiteindelijk zorgen zij ervoor dat inwoners graag in Goes wonen, werken en recreëren.

Leeswijzer

In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) zijn regels opgenomen voor de samenstelling van de jaarstukken. Met deze jaarstukken legt het college verantwoording af aan de gemeenteraad.

Het doel van de jaarstukken is de gemeenteraad, de hogere overheden en andere belangstellenden, te informeren over de (financiële) gang van zaken over het afgelopen boekjaar en de financiële positie aan het einde van het boekjaar.

De programmaverantwoording bevat de beleidsmatige verantwoording over het afgelopen jaar. De programmaverantwoording is verdeeld in 5 verschillende programma's met een logische bundeling van beleidsvelden. Bij alle onderwerpen in de programmaverantwoording gaan we in op de vraag of het gestelde doel bereikt is en wat daarvoor is gedaan. Dit wordt weergegeven met pictogrammen. De legenda van de pictogrammen is als volgt:

Daarnaast zijn per programma beleidsindicatoren weergegeven. Vanaf 2017 is het opnemen van beleidsindicatoren in de begroting en jaarstukken verplicht. Er wordt enkel gewerkt met een set van verplichte indicatoren die niet altijd een link hebben met de huidig vastgestelde Goese beleidsplannen en het registreren en genereren vindt (in veel gevallen) niet door ons plaats. Registratie van deze verplichte indicatoren wordt bijgehouden via de website www.waarstaatjegemeente.nl. Dit maakt benchmarks tussen gemeenten en overheden mogelijk.

De bedragen in de jaarrekening zijn afgrond op € 1.000 tenzij anders weergegeven. Vanwege deze weergave kunnen afrondingsverschillen voorkomen.

Resultaat

De jaarrekening 2024 sluit met een positief resultaat van € 30,9 mln. Op basis van de begroting 2024, verwachtten we dat de jaarrekening 2024 zou worden afgesloten met een positief resultaat van € 24,9 mln. Uiteindelijk is er een voordelig verschil ten opzichte van de begroting van € 5,9 mln. Op hoofdlijnen is dit verschil als volgt te verklaren:

In de primaire begroting 2024 en de bestuursrapportage 2024 is € 5,4 miljoen aan extra middelen toegevoegd aan het programma sociaal domein. Hiervan is € 1,7 miljoen besteed, waardoor het resultaat in het programma sociaal domein in 2024 € 3,7 miljoen bedraagt. Dit bedrag is opgebouwd uit een groot aantal, meestal eenmalige plussen en minnen. Conform de door de Raad vastgestelde nota van reserves en voorzieningen is dit bedrag toegevoegd aan de reserve sociaal domein. Deze reserve heeft per 31 december 2024 een stand bereikt van € 12,4 mln. Het resultaat binnen het sociaal domein wordt inhoudelijk toegelicht bij de analyse van afwijkingen programma 4.

Analyse van het structurele jaarrekeningresultaat

Om inzicht te krijgen in het structurele jaarrekening resultaat en de impact van het resultaat op vermogenspositie, is het belangrijk om het resultaat verder te analyseren en te duiden. Daarbij moeten we ook rekening houden met de voorgestelde resultaatbestemming. Met het opnemen van alleen een (verplicht) cijfermatig overzicht van incidentele baten en lasten ontstaat nog niet automatisch het inzicht of er sprake is van een structureel begrotings- of jaarrekeningsaldo. Hieronder is voor een goed beeld de analyse van het structurele jaarrekeningresultaat opgenomen.

In de jaarrekening zijn de incidentele baten en lasten beschreven. De jaarrekening laat een positief beeld zien met een resultaat van € 30,9 mln. Als we dit resultaat corrigeren met de incidentele lasten en baten, zien we een positief structureel resultaat van € 2,4 mln.

Foutenherstel

Bij het opmaken van de jaarrekening 2024 is een fout geconstateerd met betrekking tot samenstelling en grootte van het vermogen 2023 en eerder waardoor de jaarrekening 2023 tekortschoot in het geven van inzicht. Ter verbetering van het inzicht in de cijfers 2024 is deze fout verwerkt in het beginvermogen per 1 januari 2024 en niet in het resultaat 2024.

De fout betreft een te hoog opgenomen verplichting inzake de ‘Arbeidsmarktregio Zeeland’ per 31 december 2023 van € 3.310.000. Dit bedrag had betrekking op gereserveerde middelen voor de uitvoering van de taken voor de Arbeidsmarktregio, waarvoor gemeente Goes als centrumgemeente fungeert. Conform de geldende verslaggevingsregels is er voor dit bedrag geen sprake van een feitelijke verplichting. Op grond hiervan waren de overlopende passiva € 3.310.000 te hoog verantwoord en de algemene reserve voor hetzelfde bedrag te laag verantwoord. Omdat de middelen wel bestemd zijn voor de uitvoering van de Arbeidsmarktregio Zeeland, hadden deze (met goedkeuring van de gemeenteraad) opgenomen moeten worden in een bestemmingsreserve. Bij de resultaatbestemming over boekjaar 2024 wordt voorgesteld de gereserveerde bedragen voor de Arbeidsmarktregio Zeeland per 31 december 2024 dan ook toe te voegen aan de reserve ‘Arbeidsmarktregio Zeeland’ voor een bedrag van € 3.310.000.

Resultaatbestemming

De over te hevelen restantbudgetten zijn budgetten uit 2024 die niet zijn uitgegeven in 2024 en voldoen aan de voorwaarden om deze middelen via resultaatbestemming over te hevelen naar het jaar 2025. Het totale bedrag aan resultaatbestemmingen is € 598.000. Dit is als volgt opgebouwd:

€ 428.000 vanuit het resultaat 2024 (onderdeel van het resultaat van € 30,9 mln), dit gaat over:

€ 170.000 neutrale resultaatbestemming. Deze middelen maken geen onderdeel uit van het jaarrekeningresultaat 2024. Dit zijn geraamde uitgaven vanuit de reserves die in 2024 niet tot uitvoering zijn gekomen. Dit gaat over:

De resultaatbestemming wordt met een begrotingswijziging 2025 ter besluitvorming voorgelegd aan de gemeenteraad. Van het totale resultaat van € 30,9 mln resteert na resultaatbestemming een bedrag van € 30,5 mln als dotatie aan reserves. Er wordt voorgesteld om € 30,2 mln te doteren aan de algemene reserve en € 0,3 te doteren aan de reserve RBL. Daarnaast wordt voorgesteld de gereserveerde bedragen voor de Arbeidsmarktregio Zeeland per 31 december 2024 vanuit de algemene reserve over te hevelen naar de reserve ‘Arbeidsmarktregio Zeeland’ voor een bedrag van € 3,3 mln.