Reserves en voorzieningen

Inleiding

Het beleid voor de reserves en voorzieningen is vastgelegd in de nota reserves en voorzieningen. Deze nota is door uw raad vastgesteld op 21 december 2023. In deze paragraaf zijn de belangrijkste beleidsuitgangspunten opgenomen. Daarnaast is, indien van toepassing, een toelichting op de mutaties van de reserves en voorzieningen opgenomen.

Tot slot zijn de claims op de reserves opgenomen op basis van eerdere besluitvorming en voorliggende programmabegroting 2025.

Beleidsuitgangspunten reserves

De belangrijkste beleidsuitgangspunten met betrekking tot de reserves zijn:

• Terughoudendheid bij het instellen van (nieuwe) bestemmingsreserves. Een uitgebreid scala aan bestemmingsreserves (vooral met een spaarfunctie) belemmert de integrale afweging van prioriteiten en komt de transparantie van de gemeentelijke financiën niet ten goede.
• Het beschikkingsrecht van het eigen vermogen ligt bij de gemeenteraad.
• Gezien de eigenheid van gemeenten ten opzichte van bedrijven is het mogelijk om toevoegingen en onttrekkingen aan reserves bij de begroting op te nemen.
• De algemene reserve vormt een belangrijk onderdeel van het weerstandsvermogen van de gemeente. Voor het bepalen van de minimale buffer voor het afdekken van toekomstige risico’s wordt de beschikbare weerstandscapaciteit afgezet tegen de norm van het weerstandsvermogen (zie paragraaf weerstandsvermogen & risicobeheersing)

Algemene reserve

De algemene reserve heeft de volgende geraamde onttrekkingen in 2025:

• € 75.000 ter dekking van de afschrijvingslasten Marconi.
• € 251.000 onttrekking spreiden mutatie voorziening wegen en Omnium (zie resultaatbestemming jaarrekening 2021)
• € 129.000 voor degeneratievergoedingen glasvezelproject, ten behoeve van onderhoudsvoorziening wegen (zie resultaatbestemming jaarrekening 2022)
• € 3.200.000 voeding reserve Duurzaamheid.
• € 790.000 voor het uitbaggeren van de Vesten.
• € 181.000 ter dekking afschrijvingslasten Veerdam.
• € 889.000 ter dekking afwaardering 2005-gedeelte als onderdeel van de nieuwbouw Ostrea.

De algemene reserve heeft de volgende geraamde onttrekkingen in 2026:

• € 129.000 voor degeneratievergoedingen glasvezelproject, ten behoeve van onderhoudsvoorziening wegen (zie resultaatbestemming jaarrekening 2022)
• € 620.000 voor dekking investeringen Ringbaan en Marconi.
• € 50.000 voor de beeldende kunst.

Reserve afschrijvingen investeringen

De reserve afschrijvingen investeringen nut heeft de volgende dotaties in 2025:

• € 1.684.000 wordt toegevoegd aan de reserve maatschappelijk nut ter dekking van de toekomstige afschrijvingen van de bovenwijkse voorzieningen bedrijvenpark Deltaweg (komt uit de reserve bouwgrondexploitatie)
• € 1.128.000 voor investering Urban sportvoorziening (komt uit de reserve bovenwijkse voorzieningen)
• € 181.000 voor investering Veerdam.

De reserve afschrijvingen investeringen heeft de volgende dotaties in 2026:

• € 2.982.000 voor afschrijving van investering Ringbaan en Marconi.

De reserve afschrijvingen investeringen heeft de volgende dotaties in 2028:

• € 7.708.000 voor afschrijving van investeringen in verduurzaming vastgoed.

De onttrekkingen van de reserve afschrijvingen investeringen zijn gebaseerd op de werkelijke afschrijvingslasten van de betreffende investeringen.

Reserve bovenwijkse voorzieningen

De reserve afschrijvingen investeringen nut heeft de volgende onttrekkingen in 2025:

• € 1.128.000 voor investering Urban sportvoorziening.

Reserve majeure projecten

De onttrekking van € 2.362.000 in 2026 is voor dekking investering Ringbaan en Marconi.

Reserve bouwgrondexploitatie

De reserve bouwgrondexploitatie heeft de volgende onttrekkingen in 2025:

• € 1.684.000 wordt onttrokken en toegevoegd aan de reserve maatschappelijk nut ter dekking van de toekomstige afschrijvingen van de bovenwijkse voorzieningen bedrijvenpark Deltaweg.

Reserve sociaal domein

Aan de reserve sociaal domein wordt in 2025 het volgende onttrokken:

• € 171.000 ter dekking van de incidentele kosten voor de Gezonde Wijkaanpak.
• € 600.000 ter dekking van eenmalige kosten voor onderzoek, juridische ondersteuning (subsidies) en het ondersteunen van innovatieve initiatieven. Ook vraagt de transformatie om onderbouwing door middel van benchmark en data-analyse en ondersteuning op het gebied van organisatie, werkprocessen, informatievoorziening en scholing. Eventuele extra kosten in de toekomst sluiten we niet uit.

Aan de reserve sociaal domein wordt in 2026 € 111.000 onttrokken voor uitvoering pilot basisbanen.

Beleidsuitgangspunten voorzieningen

De belangrijkste beleidsuitgangspunten met betrekking tot de voorzieningen zijn:

• De voorzieningen worden onderverdeeld in onderhoudsvoorzieningen en overige voorzieningen. Onderhoudsvoorzieningen worden vooraf door de gemeenteraad ingesteld. Overige voorzieningen worden gevormd voor verplichtingen en risico’s die vanuit bedrijfseconomisch oogpunt noodzakelijk zijn.
• Dotaties aan de onderhoudsvoorzieningen dienen gebaseerd te zijn op een vastgesteld beheerplan.
• Uitgaven komen rechtstreeks ten laste van voorzieningen en gaan niet via de exploitatie.

Egalisatievoorziening onderhoud

De dotaties en onttrekkingen voor de onderhoudsegalisatievoorzieningen zijn gebaseerd op de vastgestelde beheerplannen. In de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen is een nadere toelichting op deze voorzieningen opgenomen.

Egalisatievoorziening voor heffingen

Dit zijn voorzieningen voor rioleringen. De voorziening rioleringen kent jaarlijks een gelijk bedrag aan dotaties en onttrekkingen. De voorziening vervanging riolering heeft een spaarfunctie zodat grotere uitgaven aan vervanging van rioleringen gedekt zijn.

Voorziening verliezen en risico's

De dotaties en onttrekkingen van de voorzieningen wethouders pensioenen en wachtgeld zijn gebaseerd op ervaringscijfers van de afgelopen jaren. Bij de jaarrekening wordt op basis van een actuariële berekening de pensioenverplichting bepaald en vindt eventuele bijstelling van de voorziening plaats.

Claims op de reserves

Claims zijn bestuurlijke voornemens, op basis van een raadsbesluit, die in de toekomst beslag kunnen leggen op een reserve. Voor de onttrekking uit de reserve om de claim te effectueren, is op basis van het budgetrecht altijd een raadsbesluit nodig. Op het moment dat de raad de onttrekking autoriseert is er geen sprake meer van een claim maar van een begrote mutatie. De claims op de reserves hebben invloed op de weerstandscapaciteit. Zie hiervoor verder de paragraaf 'Weerstandsvermogen en risicobeheersing'. De claims zijn als volgt te specificeren:

De claims worden zijn voornamelijk ingesteld ten behoeve van toekomstige begrotingswijzigingen voor dekking van afschrijvingen op investeringen. In deze Programmabegroting is de claim "Financiële houdbaarheid" voor in totaal € 900.000 niet meer opgenomen. Deze claim is destijds (oorsprong Perspectiefbrief 2017) ingesteld om een verbetering van de vermogenspositie te bewerkstelligen. Inmiddels zijn de kengetallen voor solvabiliteit en schuldquote verbeterd en bevinden zich ruimschoots onder het meest risicovolle gedeelte.