Samenvatting financiële positie

In onderstaande tabel is een samenvatting van het financiële meerjarenperspectief opgenomen:

Onder A is het saldo opgenomen vanuit de Kadernota 2025. De raad heeft op 4 juli 2024 besloten om de Kadernota 2025 als uitgangspunt te nemen voor de begroting 2025. Dit uitgangspunt is onder A verwerkt. Ook heeft de gemeenteraad besloten om in 2028 een voorbereidingskrediet van € 100.000 op te nemen voor de Huisvesting Wijkvoorziening Goes-West en Ruilwinkel. Deze is verwerkt bij de uitbreidingsinvesteringen in programma Ruimte en Economie.

Gezien de huidige financiële druk op de exploitatie vanaf het jaar 2026 hebben we in deze Programmabegroting 2025 een eerste aanzet gegeven voor de verbetering van het meerjarenperspectief met een ombuigingspakket van in totaal € 5,5 miljoen. We gaan samen met de raad een ombuigingstraject in waarin we verschillende scenario's gaan bespreken om tot een sluitende meerjarenbegroting te komen. De keuzes die wij hierin gezamenlijk met de raad gaan maken komen definitief tot uiting in de Kadernota 2026.

Na de behandeling van de Kadernota 2025 zijn enkele begrotingswijzigingen in routing gebracht die financieel doorwerken naar 2025 en verder. Deze zijn onder B opgenomen.

In de bestuursrapportage 2024 zitten een aantal financiële mutaties die nog geen onderdeel uitmaakten van de Kadernota 2025 en een financieel effect hebben op 2025 en verder. Dit betreffen allen mutaties op het bestaande beleid. Deze zijn onder C gepresenteerd.

De nieuwe financiële mutaties zijn onder D opgenomen.

We hebben een sluitende begroting 2025. Zoals blijkt uit het overzicht van incidentele baten en lasten is het jaar 2025 ook structureel en reëel in evenwicht. Vanaf het jaar 2026 is sprake van een negatief begrotingssaldo. Dit is vooral het gevolg van lagere rijksbijdragen in het gemeentefonds. Door het huidige opgenomen pakket aan ombuigingen is vanaf 2028 sprake van een beperkt positief begrotingssaldo.

De inhoud van de voorgestelde ombuigingen in de kadernota en begroting staan zeker nog niet vast. De opgenomen bedragen per beleidsterrein c.q. de opgenomen belastingverhogingen kunnen en zullen nog ter discussie worden gesteld in de Kadernota 2026. Het bedrag dat in totaliteit moet worden omgebogen kan nog wijzigen door autonome ontwikkelingen. Zodra de kadernota 2026 – 2029 wordt opgesteld, wordt gestreefd naar een begroting in evenwicht in het begrotingsjaar 2028. De ombuigingstarget is dan minimaal gelijk aan het te verwachte tekort op de exploitatie.

Om tot scherpe, gewogen scenario’s te kunnen komen, hebben we aan organisatie- en adviesbureau BMC, gevraagd ons te helpen om te komen tot het opstellen van scenario’s. Vanuit deze scenario’s kunnen keuzes worden gemaakt binnen welke beleidsterreinen eventuele ombuigingen mogelijk zijn. Hiervoor wordt bijgaand memo ter kennisname aan uw raad aangeboden.

In de volgende paragrafen worden de verschillende onderdelen verder toegelicht.