Opgavegericht grondbeleid
De gemeente kiest voor opgavegericht grondbeleid. De gemeente zal per situatie afwegen welke grondbeleidsvorm wenselijk is. De uiteindelijke grondbeleidskeuze voor een specifieke locatie is het resultante van een afwegingsproces, waarbij de bouwstenen urgentie, regie en rendement leiden zijn. De afweging en motivering wordt expliciet vastgelegd in de besluitvorming over de desbetreffende ontwikkeling.
Zo kan de gemeente kiezen om in situaties zelf de grondexploitatie te doen en ontwikkelaars de opstalontwikkeling te laten verrichten dan wel particulier opdrachtgeverschap te stimuleren. Voor eigen grondexploitatie heeft de gemeente geen formele machtsmiddelen. Er zijn echter wel informele sturingsmiddelen. Deze zijn te verkrijgen door zeer consequent te handelen: heel duidelijk te maken naar ontwikkelaars dat voor gebieden waar de gemeente zelf de grondexploitatie doet, alleen zakengedaan wordt met partijen die het (grond- en ander) beleid van de gemeente respecteren/onderschrijven. In andere situaties kan de gemeente ervoor kiezen om door middel van een PPS-constructie (publiek-private samenwerking) de gemeentelijke doelstellingen te verwezenlijken of via een anterieure exploitatieovereenkomst (vóór vaststelling van een ruimtelijk besluit) of een posterieure exploitatieovereenkomst (na vaststelling van een ruimtelijk besluit en bijbehorend exploitatieplan) om de kosten te verhalen en maatschappelijke doelstellingen zeker te stellen. Als ook dat niet lukt en de private partij toch zelf kan exploiteren dan worden via afgifte van de omgevingsvergunning de kosten volgens het exploitatieplan verhaald.